อาการต่อมลูกหมากโต (BPH) – สัญญาณเตือนที่ควรรีบไปพบแพทย์

สารบัญ

1. บทนำ
2. ต่อมลูกหมากคืออะไร?
3. สาเหตุและปัจจัยเสี่ยง
4. อาการต่อมลูกหมากโต
5. การตรวจวินิจฉัย
6. แนวทางรักษาต่อมลูกหมากโต
7. การดูแลหลังผ่าตัด
8. เมื่อใดควรไปพบแพทย์
9. สรุป
10. Q&A

บทนำ

ต่อมลูกหมากโต (Benign Prostatic Hyperplasia – BPH) KUBET เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในผู้ชายวัยกลางคนถึงผู้สูงอายุ โดยเกิดจาก ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลงตามอายุ ทำให้ต่อมลูกหมากขยายตัวและกดทับกระเพาะปัสสาวะ ส่งผลให้ความจุกระเพาะลดลงKUBET และเกิดปัญหาการขับปัสสาวะ เช่น ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะลำบาก หรือปัสสาวะกลางคืนหลายครั้ง ควรทราบว่า ต่อมลูกหมากโตส่วนใหญ่เป็น ภาวะที่ไม่ใช่มะเร็ง แต่ควรเฝ้าระวังอาการและเข้ารับการตรวจวินิจฉัยเพื่อติดตามสุขภาพ

หัวข้อ	รายละเอียด
ความหมาย	Benign Prostatic Hyperplasia (BPH) – ต่อมลูกหมากโตที่ไม่ใช่มะเร็ง
กลุ่มที่พบได้บ่อย	ผู้ชายวัยกลางคนถึงผู้สูงอายุ
สาเหตุ	การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนตามอายุ ทำให้ต่อมลูกหมากขยายตัวและกดทับกระเพาะปัสสาวะ
ผลกระทบ	– ความจุกระเพาะปัสสาวะลดลง – ปัสสาวะบ่อย – ปัสสาวะลำบาก – ปัสสาวะกลางคืนหลายครั้ง
ข้อควรระวัง	ต่อมลูกหมากโตส่วนใหญ่ไม่ใช่มะเร็ง แต่ควรเฝ้าระวังอาการและเข้ารับการตรวจวินิจฉัย

ต่อมลูกหมากคืออะไร?

ต่อมลูกหมากเป็น ต่อมเฉพาะในผู้ชาย ตั้งอยู่ที่ฐานอุ้งเชิงกรานKUBET ทำหน้าที่ผลิต น้ำหล่อลื่นสำหรับอสุจิ เพื่อรวมตัวกับสเปิร์มเป็นน้ำอสุจิ นอกจากนี้ ต่อมลูกหมากโตและ ปัญหาการแข็งตัวของอวัยวะเพศ มักพบร่วมในผู้ชายวัยกลางคนและสูงอายุ แม้ไม่ได้มีความสัมพันธ์โดยตรง แต่ปัจจัยร่วม เช่น อายุ การยืดหยุ่นของหลอดเลือด KUBET และสุขภาพหลอดเลือด ส่งผลต่อทั้งต่อมลูกหมากและการแข็งตัว

สาเหตุและปัจจัยเสี่ยง

• อายุที่เพิ่มขึ้น – พบมากในผู้ชายอายุ 50 ปีขึ้นไป
• ฮอร์โมนเพศชาย – ฮอร์โมนแอนโดรเจนมีผลต่อการขยายตัวของต่อมลูกหมาก KUBET
• โรคหัวใจและหลอดเลือด – การไหลเวียนเลือดไม่ดีอาจกระทบต่อสุขภาพต่อมลูกหมาก
• โรคอ้วนและคอเลสเตอรอลสูง – เพิ่มความเสี่ยงต่ออาการต่อมลูกหมากโต KUBET

สถิติแสดงว่า ผู้ชายอายุ 60 ปีขึ้นไปมีโอกาสเกิดต่อมลูกหมากโตประมาณ 60%, อายุ 70 ปีขึ้นไปประมาณ 70%, และอายุ 80 ปีขึ้นไปสูงถึง 80-90%

อาการต่อมลูกหมากโต

อาการสามารถแบ่งเป็นสองกลุ่มหลัก ได้แก่

1. อาการที่เกี่ยวกับความไวของกระเพาะปัสสาวะ (Bladder Irritative Symptoms)
   • ปัสสาวะกลางคืนบ่อย (Nocturia)
   • ปัสสาวะกระทันหัน (Urgency)
   • ปัสสาวะบ่อย (Frequency)
   ตัวอย่างเช่น รู้สึกปวดปัสสาวะระหว่างทางไปห้องน้ำKUBET หรือกลางคืนต้องลุกขึ้นปัสสาวะมากกว่า 3 ครั้ง ซึ่งเป็นสัญญาณเตือนตั้งแต่ระยะแรก
2. อาการเกี่ยวกับการขับปัสสาวะ (Obstructive Symptoms)
   • ปัสสาวะช้า หรือหยุดชะงัก (Slow stream)
   • ปัสสาวะไม่หมด (Incomplete emptying)
   • ปัสสาวะเป็นช่วง ๆ (Intermittency)
   • ต้องออกแรงเบ่งมากขึ้น (Straining)
   อาการกลุ่มนี้มักพบในระยะต่อมลูกหมากโตมากขึ้น และแพทย์อาจใช้การตรวจวัดความดันปัสสาวะและความจุกระเพาะเพื่อยืนยันปัญหาอย่างแม่นยำ KUBET

การตรวจวินิจฉัย

• การตรวจทางทวารหนัก (Digital Rectal Exam – DRE) – แพทย์ใช้นิ้วตรวจขนาดต่อมลูกหมากและตรวจหามะเร็ง
• ตรวจเลือด PSA (Prostate-Specific Antigen) – หาก PSA สูงเกิน 4 ng/ml แพทย์อาจติดตาม 3-6 เดือน KUBET และหากสูงต่อเนื่องอาจต้องตรวจชิ้นเนื้อต่อมลูกหมาก
• ตรวจฮอร์โมนเพศชาย – ในผู้ชายอายุ 50-60 ปี หากมีอาการเหนื่อยง่าย หน้าแดง อารมณ์แปรปรวน นอนหลับยาก หรือมีปัญหาทางเพศ แนะนำตรวจระดับฮอร์โมน

แนวทางรักษาต่อมลูกหมากโต

1. การใช้ยา (First-line treatment)
   • Alpha-blockers: ช่วยคลายกล้ามเนื้อเรียบของต่อมลูกหมาก ทำให้ปัสสาวะง่ายขึ้น
   • 5-alpha-reductase inhibitors: ลดขนาดต่อมลูกหมากภายใน 2-3 เดือน ประมาณ 10-20%
   • PDE5 inhibitors: ยารักษาอาการหย่อนสมรรถภาพทางเพศ บางงานวิจัยพบช่วยลดปัสสาวะด่วนและกลางคืนได้บ้าง
   ประมาณ 80% ของผู้ป่วยสามารถควบคุมอาการด้วยยา
2. การผ่าตัด
   • TURP (Transurethral Resection of Prostate) หรือ Laser Prostatectomy
   • Urethral stenting – ใช้โลหะหรือไทเทเนียมดันทางเดินปัสสาวะ
   • Water-jet resection – ใช้น้ำแรงดันสูงตัดเนื้อเยื่อต่อมลูกหมาก
   • Water vapor ablation – ใช้ไอน้ำความร้อนลดขนาดต่อมลูกหมาก
   เลือกวิธีผ่าตัดขึ้นกับขนาดต่อมลูกหมาก อาการ และสภาพร่างกายผู้ป่วย

การดูแลหลังผ่าตัด

• ระวังปัสสาวะมีเลือด โดยเฉพาะในผู้สูงอายุที่ใช้ยาละลายลิ่มเลือด
• งด ยกของหนัก นั่งนาน ขี่จักรยาน หรือออกกำลังกายหนัก ประมาณ 4-6 สัปดาห์
• หากมีไข้ ปัสสาวะลำบาก ต้องรีบกลับไปพบแพทย์

เมื่อใดควรไปพบแพทย์

• ปัสสาวะไม่ออก หรือปัสสาวะช้า
• ปัสสาวะไม่หมด ปัสสาวะหยดเล็ก ปัสสาวะเล็ด
• ต้องลุกกลางคืนหลายครั้งเพราะปัสสาวะ
• ปัญหาการแข็งตัวของอวัยวะเพศ

การตรวจวินิจฉัยตั้งแต่เนิ่น ๆ จะช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อน เช่น ไตวาย กระเพาะปัสสาวะอักเสบ หรือนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ

สรุป

ต่อมลูกหมากโตเป็น โรคที่พบได้บ่อยในผู้ชายวัยกลางคนถึงสูงอายุ KUBET โดยส่วนใหญ่เป็น ภาวะไม่ร้ายแรง แต่สามารถส่งผลต่อ คุณภาพชีวิต และ สุขภาพทางเดินปัสสาวะ การสังเกตอาการและเข้ารับการตรวจวินิจฉัยตั้งแต่เนิ่น ๆ จึงสำคัญ

Q&A

1. ต่อมลูกหมากโต (BPH) คืออะไรและทำให้เกิดปัญหาอะไรได้บ้าง? ต่อมลูกหมากโตคือภาวะต่อมลูกหมากขยายตัว พบได้ในผู้ชายวัยกลางคนถึงสูงอายุ ทำให้กดทับกระเพาะปัสสาวะ ส่งผลให้ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะลำบาก หรือปัสสาวะกลางคืนหลายครั้ง
   
2. อาการหลักของต่อมลูกหมากโตแบ่งออกเป็นกี่กลุ่มและมีอะไรบ้าง? อาการเกี่ยวกับความไวของกระเพาะปัสสาวะ (Bladder Irritative Symptoms): ปัสสาวะกลางคืนบ่อย ปัสสาวะด่วน ปัสสาวะบ่อย อาการเกี่ยวกับการขับปัสสาวะ (Obstructive Symptoms): ปัสสาวะช้า ปัสสาวะไม่หมด ปัสสาวะเป็นช่วง ต้องออกแรงเบ่ง
   
3. วิธีตรวจวินิจฉัยต่อมลูกหมากโตมีอะไรบ้าง? การตรวจทางทวารหนัก (DRE) เพื่อตรวจขนาดและความผิดปกติ ตรวจเลือด PSA เพื่อติดตามความเสี่ยงมะเร็ง ตรวจระดับฮอร์โมนเพศชายในกรณีมีอาการเหนื่อยง่าย หน้าแดง หรือปัญหาทางเพศ
   
4. แนวทางการรักษาต่อมลูกหมากโตมีอะไรบ้าง? การใช้ยา: Alpha-blockers, 5-alpha-reductase inhibitors, PDE5 inhibitors การผ่าตัด: TURP, Laser Prostatectomy, Urethral stenting, Water-jet resection, Water vapor ablation
   
5. ควรไปพบแพทย์เมื่อใด? ปัสสาวะไม่ออก หรือปัสสาวะช้า ปัสสาวะไม่หมด ปัสสาวะหยดเล็กหรือเล็ด ต้องลุกกลางคืนหลายครั้งเพราะปัสสาวะ มีปัญหาการแข็งตัวของอวัยวะเพศ

เนื้อหาที่น่าสนใจ:

• วิธีฝึกหน้าอกส่วนล่างให้ชัดเจนและได้ผลจริง3 ท่าเด็ดสำหรับล่างอก + 2 ท่าพื้นฐานสำหรับผู้เริ่มต้น

• 【เมนูออกกำลังกายด้วยแถบยางยืด】จากไหล่ถึงสะโพกขา ครบทุกกล้ามเนื้อในร่างกายแค่ใช้แถบยางยืดเส้นเดียว!

• เครื่องพิลาทิสฮิตอะไร? รู้จัก 4 อุปกรณ์เด็ดช่วยปั้นหุ่นเฟิร์มแบบตัวแม่!